آقایان وهابی میگویند : شستن پا در وضو در کتب شیعه آمده است!
ایشان میگویند که حتی روایت شستن پا درکتب شیعه موجود است وشیعه به ان عمل نمیکند!!
و به روایات ضعیفی مثل روایت مرحوم ثقفی در کتاب الغارات استناد میکنند که امیرالمومنین در نامه اش به محمد بن ابی بکر نوشته است که پاهای خود را بشوید!!
اما از آنها سوال میکنیم که ایا خود تابحال این روایات را دیده اند؟ آیا این روایات ضعیف برای شیعه هیچ جای استناد دارد؟
إِبْرَاهِیمُ بْنُ مُحَمَّدٍ الثَّقَفِیُّ فِی کِتَابِ الْغَارَاتِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ عَبَایَةَ قَالَ کَتَبَ عَلِیٌّ ع إِلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ مِصْرَ أَمَّا بَعْدُ إِلَى أَنْ قَالَ ع ثُمَّ الْوُضُوءُ فَإِنَّهُ مِنْ تَمَامِ الصَّلَاةِ اغْسِلْ کَفَّیْکَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ تَمَضْمَضْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ اسْتَنْشِقْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ اغْسِلْ وَجْهَکَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ثُمَّ یَدَکَ الْیُمْنَى ثَلَاثَ مَرَّاتٍ إِلَى الْمِرْفَقِ ثُمَّ یَدَکَ الشِّمَالَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ إِلَى الْمِرْفَقِ ثُمَّ امْسَحْ رَأْسَکَ ثُمَّ اغْسِلْ رِجْلَکَ الْیُمْنَى ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ثُمَّ اغْسِلْ رِجْلَکَ الْیُسْرَى ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَإِنِّی رَأَیْتُ رَسُولَ اللَّه ص هَکَذَا کَانَ یَتَوَضَّأُ قَالَ النَّبِیُّ ص الْوُضُوءُ نِصْفُ الْإِیمَان
مستدرک الوسائل،ج1،ص305و306،ر688 ط موسسة آل البیت علیهم السلام
عبایه می گوید که علی (ع) به محمد بن ابی بکر و اهل مصر نامه ای نوشت.اما بعد تا جایی که امیر المومنین (ع) گفت : سپس وضوء متمم نماز است. سه بار دست هایت را بشوى و سه بار آب در دهان بگردان و سه بار آب در بینى کن و سه بار روى خود بشوى و سه بار دست راست را تا آرنج و سه بار دست چپ را تا آرنج، پس سرت را مسح کن سپس پای راستت را سه مرتبه بشوی و سپس پای چپت را سه مرتبه بشوی.من دیدم که رسول الله (ص) اینگونه وضوء می گرفت.پیامبر (ص) گفت : وضوء نصف ایمان است
اصل این روایت در کتاب الغارات مرحوم ثقفی آمده:
قال إبراهیم: فحدّثنا یحیى بن صالح قال: حدّثنا مالک بن خالد الأسدیّ عن [الحسن بن إبراهیم عن عبد اللَّه بن الحسن بن] الحسن بن علیّ بن أبى طالب علیهم السّلام عن عبایة
الغارات،ج1،ص228
اما سند این روایت:
گذشته از اینکه در سند این روایت روات مجهول به چشم میخورد، کتاب الغارات سند مشخصي ندارد محقق اين کتاب در مقدمه کتاب مي گويد: «نظر به آنكه نسخه مخطوط كتاب «الغارات» كه متعلّق به نگارنده و أساس طبع كتاب حاضر است مشوّش و مندمج و درهم و برهم و غير مصحّح بود از اين روى در صدد بر آمدم كه نسخه ديگرى را از آن بدست آورم تا در تصحيح كتاب از آن نيز كمك گرفته و از هر دو استفاده كنم متأسّفانه تير اين آرزو بهدف مقصود نرسيد.» وي در ادامه تلاشهاي خود را براي يافتن آن توضيح داده و در پايان مي گويد: «كتاب «الغارات ثقفي» از بين رفته است و نسخه مخطوطى از آن در هيچ يك از كتابخانه هاى جهان طبق فهارسى كه در دست است وجود ندارد و نصوصى كه از آن كتاب نقل شده است همانا قسمتهايى است كه عالم متبحّر و ثقه ناقد ابن أبى الحديد در شرح معروف خود بكتاب نهج البلاغة نقل نموده است و بس». نسخه اي که ايشان از آن استفاده کرده هم به تصريح خودش «كاتب آن تصريح كرده كه نسخه أصل كه مأخذ استنساخ وى بوده است مشوّش و درهم و برهم بوده از اين روى نتوانسته مطالب كتاب را درست مرتّب كند در يكجا گفته: «در اينجا سقطى هست» و در جاى ديگر گفته: «محتمل است كه در اينجا سقطى باشد.
تصحیف:
شيخ طوسي همين روايت را از صاحب کتاب الغارات به اين صورت نقل کرده است: « ثم امسح رأسك ورجليك . . فإني رأيت رسول الله يصنع ذلك» (الأمالي ( مصنفات الشيخ المفيد 13 ) : 267 .) لذا اين از تصحيفات عامه است و الا بر فرض که شيعه باشد بايد متعرض نقدي يا اظهار نظري در مورد اين روايت مي شد که نشده است. مضاف به اينکه وي در نظر عامه جزو روات ضعيف و غالي مي باشد.
3 - قال : أخبرني أبو الحسن علي بن محمد بن حبيش الكاتب قال : أخبرني الحسن بن علي الزعفراني قال : أخبرني أبو إسحاق إبراهيم بن محمد الثقفي قال : حدثنا عبد الله بن محمد بن عثمان ( 1 ) قال : حدثنا علي بن محمد بن أبي سعيد ( 2 ) ، عن فضيل بن الجعد ، عن أبي إسحاق الهمداني قال : لما ولي أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه الصلاة والسلام محمد بن أبي بكر مصر وأعمالها كتب له كتابا ، وأمره أن يقرأه على أهل مصر وليعمل بما وصاه به فيه فكان الكتاب : ..... أنظر إلى الوضوء فإنه من تمام الصلاة ، وتمضمض ثلاث مرات ، واستنشق ثلاثا ، واغسل وجهك ، ثم يدك اليمنى ، ثم يدك اليسرى ، ثم امسح رأسك ورجليك ، فإني رأيت رسول الله صلى الله عليه وآله يصنع ذلك ، واعلم أن الوضوء نصف الإيمان.....
اما روایت دیگری که وهابیون به آن استناد میکنند:
[8] فَأَمَّا مَا رَوَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنْ«» عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُنَبِّهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَانَ عَنْ عَمْرِو بْنِ خَالِدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِيٍّ«» قَالَ جَلَسْتُ أَتَوَضَّأُ فَأَقْبَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص حِينَ ابْتَدَأْتُ فِي الْوُضُوءِ فَقَالَ لِي تَمَضْمَضْ وَ اسْتَنْشِقْ وَ اسْتَنَّ ثُمَّ غَسَلْتُ ثَلَاثاً فَقَالَ قَدْ يُجْزِيكَ مِنْ ذَلِكَ الْمَرَّتَانِ فَغَسَلْتُ ذِرَاعَيَّ وَ مَسَحْتُ بِرَأْسِي مَرَّتَيْنِ فَقَالَ قَدْ يُجْزِيكَ مِنْ ذَلِكَ الْمَرَّةُ وَ غَسَلْتُ قَدَمَيَّ فَقَالَ لِي يَا عَلِيُّ خَلِّلْ بَيْنَ الْأَصَابِعِ لَا تُخَلَّلْ بِالنَّارِ
فَهَذَا خَبَرٌ مُوَافِقٌ لِلْعَامَّةِ وَ قَدْ وَرَدَ مَوْرِدَ التَّقِيَّةِ لِأَنَّ الْمَعْلُومَ الَّذِي لَا يَتَخَالَجُ فِيهِ الشَّكُّ مِنْ مَذَاهِبِ أَئِمَّتِنَا ع الْقَوْلُ بِالْمَسْحِ عَلَى الرِّجْلَيْنِ وَ ذَلِكَ أَشْهَرُ مِنْ أَنْ يَدْخُلَ فِيهِ شَكٌّ أَوِ ارْتِيَابٌ بَيَّنَ ذَلِكَ أَنَّ رُوَاةَ هَذَا الْخَبَرِ كُلَّهُمْ عَامَّةٌ وَرِجَالُ الزَّيْدِيَّةِ وَ مَا يَخْتَصُّونَ بِرِوَايَتِهِ لَا يُعْمَلُ بِهِ عَلَى مَا بُيِّنَ فِي غَيْرِ مَوْضِعٍ
الاستبصار للطوسي (1/ 65) و تهذيب الأحكام (1/93) ووسائل الشيعة للحر العاملي (1/ 296).جواهر الكلام - الشيخ الجواهري - ج 36 - ص 296
ضعف سند:
الحسين بن علوان الكلبي:
رجالالنجاشي /ص52 : عامي و أخوه الحسن يكنى أبا محمد ثقة رويا عن أبي عبد الله عليه السلام و ليس للحسن كتاب و الحسن أخص بنا و أولى
حسین بن علوان عامی مذهب بوده است.
عمرو بن خالد الواسطي:
رجالالطوسي /ص142 : بتري
الخلاصةللحلي /ص241 : كان بتريا
او بتری مذهب بوده و هیچ توثیقی از وی در کتب رجالی شیعه درباره او یافت نمیشود.
مرحوم شیخ حر عاملی میگوید: این خبر موافق عامه (اهل سنت) و در مورد تقیه وارد شده چرا که در مذهب شیعه شکی نیست که بر پا باید مسح شود.
روایت صحیح از کتب شیعه مبنی بر درست بودن وضویش
هر چند در این باب روایات فراوان است،اما به ذکر یک مورد از آنها بسنده میکنیم و به اشکالات اهل سنت و وهابیون به وضوی شیعه می پردازیم:
کتاب اصول کافی: باب چگونگی وضو:
عَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِيعاً عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ حَرِيزٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَ لَا أَحْكِي لَكُمْ وُضُوءَ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقُلْنَا بَلَى فَدَعَا بِقَعْبٍ فِيهِ شَيْءٌ مِنْ مَاءٍ ثُمَّ وَضَعَهُ بَيْنَ يَدَيْهِ ثُمَّ حَسَرَ عَنْ ذِرَاعَيْهِ ثُمَّ غَمَسَ فِيهِ كَفَّهُ الْيُمْنَى ثُمَّ قَالَ هَكَذَا إِذَا كَانَتِ الْكَفُّ طَاهِرَةً ثُمَّ غَرَفَ فَمَلَأَهَا مَاءً فَوَضَعَهَا عَلَى جَبِينِهِ ثُمَّ قَالَ بِسْمِ اللَّهِ وَ سَدَلَهُ عَلَى أَطْرَافِ لِحْيَتِهِ ثُمَّ أَمَرَّ يَدَهُ عَلَى وَجْهِهِ وَ ظَاهِرِ جَبِينِهِ مَرَّةً وَاحِدَةً ثُمَّ غَمَسَ يَدَهُ الْيُسْرَى فَغَرَفَ بِهَا مِلْأَهَا ثُمَّ وَضَعَهُ عَلَى مِرْفَقِهِ الْيُمْنَى وَ أَمَرَّ كَفَّهُ عَلَى سَاعِدِهِ حَتَّى جَرَى الْمَاءُ عَلَى أَطْرَافِ أَصَابِعِهِ ثُمَّ غَرَفَ بِيَمِينِهِ مِلْأَهَا فَوَضَعَهُ عَلَى مِرْفَقِهِ الْيُسْرَى وَ أَمَرَّ كَفَّهُ عَلَى سَاعِدِهِ حَتَّى جَرَى الْمَاءُ عَلَى أَطْرَافِ أَصَابِعِهِ وَ مَسَحَ مُقَدَّمَ رَأْسِهِ وَ ظَهْرَ قَدَمَيْهِ بِبِلَّةِ يَسَارِهِ وَ بَقِيَّةِ بِلَّةِ يُمْنَاهُ قَالَ وَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّ اللَّهَ وَتْرٌ يُحِبُّ الْوَتْرَ فَقَدْ يُجْزِئُكَ مِنَ الْوُضُوءِ ثَلَاثُ غُرَفَاتٍ وَاحِدَةٌ لِلْوَجْهِ وَ اثْنَتَانِ لِلذِّرَاعَيْنِ وَ تَمْسَحُ بِبِلَّةِ يُمْنَاكَ نَاصِيَتَكَ وَ مَا بَقِيَ مِنْ بِلَّةِ يَمِينِكَ ظَهْرَ قَدَمِكَ الْيُمْنَى وَ تَمْسَحُ بِبِلَّةِ يَسَارِكَ ظَهْرَ قَدَمِكَ الْيُسْرَى
قَالَ زُرَارَةُ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع سَأَلَ رَجُلٌ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع عَنْ وُضُوءِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَحَكَى لَهُ مِثْلَ ذَلِكَ
اصول کافی ج3ص25
شیخ کلینی از زراره نقل می کند که امام باقر(ع) فرمود:"آیا برای شما کیفیت وضوی پیامبر(ص) را نقل ننمایم؟ عرض کردیم: آری، حضرت دستور داد که قدحی از آب حاضر کنند و آن را جلو روی خود گذارد سپس آستین های خود را تا آرنج بالا زد و کف دست راست خود را در آب وضو فرو برد و فرمود: در صورتی که دست پاک باشد باید چنین کرد. سپس مشت خود را پر از آب کرد و بر پیشانی خود ریخت و فرمود:« بسم الله» و آب را بر محاسن خود جاری ساخت و دست خود را بر صورت و پیشانی خود کشید. سپس دست چپ خود را پر از آب کرد و بر روی آرنج دست راست خود ریخت و آن را بر ساق دست خود کشید، آنگاه آب تا سر انگشتانش جاری شد. سپس دست راست خود را پر از آب کرد و بر آرنج دست چپ ریخت و بر ساق دست چپ خود کشید و آب را بر اطراف انگشتانش جاری ساخت و بعد جلو سر خود و روی پاهای خود را با تری باقیمانده در دست راست و دست چپ خود مسح کشید.
زراره گوید امام باقر (ع) فرمود:شخصی از امیرمؤمنان (ع) در باره وضو پیامبر(ص) سؤال کرد. حضرت درست این جریان را برای او نقل فرمود.
سند این روایت :
علي بن إبراهيم بن هاشم أبو الحسن القمي:
رجالالنجاشي /ص260 : ثقة في الحديث ثبت معتمد صحيح المذهب
الخلاصةللحلي /ص100 : ثقة في الحديث ثبت معتمد صحيح المذهب
إبراهيم بن هاشم أبو إسحاق:
الخلاصةللحلي /ص5 : أصحابنا يقولون إنه أول من نشر حديث الكوفيين بقم و ذكروا أنه لقي الرضا عليه السلام و هو تلميذ يونس بن عبد الرحمن من أصحاب الرضا عليه السلام و لم أقف لأحد من أصحابنا على قول في القدح فيه و لا على تعديله بالتنصيص و الروايات عنه كثيرة و الأرجح قبول قوله
حماد بن عيسى أبو محمد الجهني:
رجالالنجاشي /ص143 : كان ثقة في حديثه صدوقا
فهرستالطوسي /ص157 : ثقة
رجالالطوسي /ص334 : ثقة
حريز بن عبد الله السجستاني:
فهرستالطوسي /ص162 : ثقة
زرارة بن أعين بن سنسن:
رجالالنجاشي /ص175 : شيخ أصحابنا في زمانه و متقدمهم و كان قارئا فقيها متكلما شاعرا أديبا قد اجتمعت فيه خلال الفضل و الدين صادقا فيما يرويه
الخلاصةللحلي /ص76 : شيخ من أصحابنا في زمانه و متقدمهم و كان فقيها قارئا متكلما شاعرا أديبا قد اجتمعت فيه خصال الفضل و الدين ثقة صادق فيما يرويه
